28 Aralık 2013

2007 Yılında Türkiye'den Yapılan İnternet Aramalarındaki Anahtar Kelimeler




2007 yılında Türkiye'de Google'da yapılan aramalarda kullanılan anahtar kelimeleri aşağıdaki resimde görebilirsiniz. 



Bu anahtar kelimeler 2006 yılında aramalarda kullanılmıyorken, 2007 yılında popülerlik kazanmış, 2008 Ocak ayından itibaren ise neredeyse hiç aranmamışlar. Yani 2007 yılına özel popüler aramalar diyebiliriz.

Peki bu kelimeler bize 2007 yılı Türkiye'si ile ilgili neler söylüyor?

Bilgisayar Programları

Bu yıla özel en popüler aramalarda ilk sırada "earth 2007" programı geliyor. Google Earth'ün 2007 sürümü aramalarda en tepede. Dünyayı keşfetmek için bilgisarlarımıza bu programı kurup gezmeye başlamışız. Enazından  İnternet üzerinden turist olabilmişiz. 

Bilgisayarlarımızın performansını arttırmak bir diğer derdimiz olmuş. "tuneup utilities 2007" programı ile içinde bulunduğumuz çağın hız takıntısı listede yerini almış. 

Cep Telefonu Modelleri

Bu yılın cep telefonu modelleri "samsung e890", "samsung sgh-e250", "nokia 6290". Cep telefonlarına olan sevgimiz ve en son modeline sahip olma aşkımızın 2007 yılına ait yeni oyuncakları bu modellermiş. 

İnternet Oyunları

Geçen yıla göre azalmış olsa bile yine online oyun sitelerine örnekler bu yılda görülüyor. "oyuncan oyunlar" flash tabanlı oyunlar kataloğu içeren bir internet sayfası. Kendi ilgilinize göre yüzlerce oyundan birini seçerek oynayabiliyorsunuz. 
"frienz" kelimesinin ise "knight online" oyununa dair olduğunu bulabildim. Çok fazla detaylı bilgiye erişemedim.

İletişim

MSN messenger programımızı kişiselleştirmek için msnmania sitesini bol bol ziyaret etmişiz. Çeşitli avatarlar, yazı fontları vs. indirerek kullandığımız msn mesenggerda arkadaşlarımıza sürprizler yapmayı ihmal etmemişiz.

Arkadaşlık Siteleri

Gerçek hayatta istediğini bulamayan insanların, sanal ortamda arkadaşlıklar arama arzusuna cevap vermek için kurulmuş sitelerden biri bu yıl popülermiş. "cimcix" aramasıyla cimcix.com sitesine erişenler yeni arkadaşlar edinmeyi hedeflemişler. Sokakta bedava bir "Merhaba" ile başlayabilecek arakadaşlık yerine, para ile hediyeler gönderilerek başlatılacak arkadaşlıkları tercih edenlerlerin uğrak mekanı olmuş. 

İki şekilde değerlendirebiliz:

  1. Bir şekilde kimlik bunalımı ile gerçek hayatta beklentileri karşılanmayan insanların çokluğu
  2. Zarar verme pahasına da olsa insan olmanın getirdiği oyun oynama dürtüsü
bu tarz sitelerin var olmasına neden olmuş olabilr.

Müzik ve Video

Tabiki internetin var olma sebebi olmasa da bir şekilde internetin kullanılma sebebi haline gelmiş olan "bedavacılık kültürü" 2007 yılında "2007 mp3", "depomp3", "izle 1", "youtube grabber" aramaları ile yer almış durumda. İnternet üzerindeki bu kültür aslında "avcı toplayıcı" dürtümüzün internet ortamındaki yansıması olabilir. Bir yiyecek olmasa dahi çağımızın avcı toplayıcıları dijital ortamda mp3, video ve kitap avına çıkarak ve sonuçta devasa koleksiyonlar oluşturmuşlardır. Üniversite yıllarımda sadece internetten müzik ve film indirmek için eski bilgisayar alıp üzerine sadece bu tarz dosyaları indiren programlar kuran arkadaşlarım vardı. Sonuçta bu av, onlar için elde edilen üzerinden dinlenerek ya da izlenerek duyulan hazdan öte bu av sürecinin verdiği haz nedeniyle yapılıyordu. Bir yıl boyunca aralıksız dinlese yine de tüketemeyeceği miktarıda müziğe sahip olan, 10 yıl boyunca aralıksız izmeleye kalksa izleyemeyeceği miktarda filme sahip olan insanlar vardı. CD yazıcılar, DVD yazıcılar, harici sabit bellekler dolduruluyordu. İnternet üzerindeyken herkesin olan bu dijital nesneler, CDlere DVDlere ve hard disk tarlalarına doldurularak kişisel mülk haline getiriliyordu.

İnternet üzerinden radyo dinlemek ve televizyon yayınlarını takip etmek isteyenler, "istanbulun sesi fm", "televysion" anahtar kelimelerini kullanmışlar. 

Online Alışveriş

Geçen yıl hepsiburda'dan sonra bu yıl "pazarmetre" adlı online alışveriş sitesi listede yer alıyor.

Cinsellik ve Fuhuş

"trevestiescort" kelimesi internet üzerinden fuhuş sektörüne kapı açılıyor. Bu arama ile erişilen siteden kendilerine normal bir iş ve yaşam imkanı sunulmayan, ötekileştirilmiş insanların yaşama tutunmak için sürüklendikleri yaşamın şartlarını öğrenebiliyoruz.

Değerlendirme

2006 yılında başlayan aramalardaki çeşitlilik 2007 yılnda daha da artmış durumda. İnternet erişiminin giderek yaygınlaştığını görebiliyoruz.



25 Aralık 2013

2006 Yılında Türkiye'den Yapılan İnternet Aramalarındaki Anahtar Kelimeler




2006 yılında Türkiye'de Google'da yapılan aramalarda kullanılan anahtar kelimeleri aşağıdaki resimde görebilirsiniz. 



Bu anahtar kelimeler 2005 yılında aramalarda kullanılmıyorken, 2006 yılında popülerlik kazanmış, 2007 Ocak ayından itibaren ise neredeyse hiç aranmamışlar. Yani 2006 yılına özel popüler aramalar diyebiliriz.

Peki bu kelimeler bize 2006 yılı Türkiye'si ile ilgili neler söylüyor?

İnternet Oyunları

2006 yılının bir oyun yılı olduğunu söyleyebiliriz. "sanaltest", "2y", "f9devil", "2006 oyunları", "fixoyun" ve "knight online video" arama kelimeleri bu aramaların örneklerini oluşturuyor. İnternet kullanımı oyun oynama ortamına dönüşmüş durumda.

Çocukların ve "büyük" çocukların internete erişiminin arttığını gösteriyor. Adobe Flash player'ın artık daha yetkin olmasının internette oynanan oyunların miktarının artmasına neden olduğunu da düşünebiliriz. 

İletişim

İnternet üzerinden iletişimin arttığını gösteren arama kelimeleri "turkonline" ve "msn" olarak görülüyor. Turkonline, internet üzerinden telefon görüşmesi sağlayan bir platform sunarken; msn, hem yazılı hem de sesli iletişim ortamı sunan bir araçtır. MSN messenger'ın altın yılını yaşadığını düşünebiliriz. 

MSN space insanların kendi web sitelerini kolayca yapacakları bir şablon sunarak kendilerini internet ortamında tanımlamalarını ve sunmalarını sağlayınca popülerlik kazanmış. 

Bu durumla çelişkili bir arama da "hayalet msn" listede yer almış. İnsanlar msn space ile kendilerini tanıtmaya çalışırken, hayalet msn programıyla gizlenmeye, kimliklerini gizlemeye çalışmışlar.


Portal ve Forumlar

"burdasin", "amagazin" ve "sevenler" aramaları haber portallarına ve forumlara ilginin arttığını gösteriyor. 

Portal ve forumları internet kahvehanelerine benzetiyorum. Hemen her kahvehanede insanlar bir çok konu üzerinde sohbet ederler, herkes kendi düşüncesini söyler. Belirli bir yönde bir birikim ya da gelişme gözlemlenmez. İnsanların portal ve forumlardaki davranışlarının da bu kültüre benzer özellikler gösterdiğini düşünüyorum. Bu nedenle portal ve forumlar kahvehane kültürümüzün internetteki yansımaları olarak ortaya çıkmıştır ve son derece popüler olmuşlardır.

Müzik ve Video

"koskomik" ve "müzik1" aramaları ile insanlar eğlence arayışlarını bu yıl da sürdürmüşler. Tabii ki bu aramalar sonucunda erişilen web sayfaları yine "bedavacılık" kültürüne hizmet etmektedir.

Değerlendirme

2006 yılı aramaları, daha önceki yıllarda yapılan aramalara göre daha fazla çeşitlilik gösteriyor. Hatta bir online alışveriş merkezi ilk kez bu yıl listede yer alıyor. Ayrıca ilk kez aramalarda "2006" sayısı ile ilgili yıla refarans vererek aramaların yapıldığı, insanların internet aramalarını gözden geçirerek daha bilinçli aramalar yapmaya yöneldikleri görülüyor. İnternetteki web sayfalarının artmış olması nedeniyle insanların aramalarını hedeflerini gözeterek yapmaya başladıklarını görebiliyoruz.

Ayrıca 2006 yılının en önemli özelliği insanların internet ortamında sadece tüketime yönelik değil birşeyler üretmeye başladıkları bir yıl olmuş. Her ne kadar bu üretim, forum ve portaller kapsamında herhangi bir yönde gelişime yönelik olmayan üretimler olsa da Türk halkı için büyük bir adım diyebiliriz.


24 Aralık 2013

2005 Yılında Türkiye'den Yapılan İnternet Aramalarındaki Anahtar Kelimeler

2005 yılında Türkiye'de Google'da yapılan aramalarda kullanılan anahtar kelimeleri aşağıdaki resimde görebilirsiniz. 



Bu anahtar kelimeler 2004 yılında aramalarda kullanılmıyorken, 2005 yılında popülerlik kazanmış, 2006 Ocak ayından itibaren ise neredeyse hiç aranmamışlar. Yani 2005 yılına özel popüler aramalar diyebiliriz.

Peki bu kelimeler bize 2005 yılı Türkiye'si ile ilgili neler söylüyor?

Cep telefonu modelleri

Listede üç adet telefon modeli bulunuyor. Samsung e330, i-mate jam ve Motorola a925. Bu telefonlardan motorola a925 ile 3G üzerinden görüntülü konuşma yapılabilirken, i-mate jam ise tuş takımı olmayan dokunmatik ekranlı bir akıllı telefon. Samsung olan ise sadece sağlamlığıyla ön plana çıkıyor. i-mate jam 2005 yılında, samsung e330 2004 yılında, motorola a925 ise 2003 yılında piyasa sürülmüş telefon modelleri. 

Halkımızın yeni teknolojik oyuncaklara ilgisi olduğunu görebiliyoruz. Sürekli telefon değiştiren ve en son model cep telefonuna sahip olma arzusunu görebiliyoruz. 



mp3, müzik aramaları ve "bedavacılık kültürü"

Aramaların büyük çoğunluğunu mp3 ve müzik aramaları oluşturuyor. Müzik sevgimiz ve zevkimizi ortaya koyan bu anahtar kelimelere göre 2005 yılında özellikle dj'ler ve remiksler ön planda. 

mp3 aramaları 2004 yılında tespitini yaptığımız "bedavacılık kültürü"nün 2005 yılının anahtar kelimeleri içindeki temsilcileri. Bedavacılık kültürü aramalarına müzikhane, mp3hane, klarnet.com, klarnet.net, mavilim.net ve veya net gibi site isim aramaları da dahil olmuş durumda. 


Bunun yanı sıra 2004'teki kazaa'nın yerini p2m (peer-to-mail) almış durumda. Arkadaşlarınla paylaşmak istediğiniz dosyaları parçalayarak e-mail dosya eklentisi olarak gmail, hotmail gibi sunuculara parça parça yükleyerek size bir link oluşturan bir program. Bu linki e-mail ile arkadaşlarınızla paylaştığınızda büyük dosyaları bu e-mail sunucularından indirebiliyorsunuz. 



Telefon şakası ses kayıtları

Şemsettin Kıllı bu yılın teması. Diğer tüm telefon şakası ses kayıtları gibi küfürlü ve aranan insanların çileden çıktığı ses kayıtlarından oluşuyor. Komedi anlayışımızın göstergesi olarak 2005 yılı aramalarında kullanılan anahtar kelimeler içinde yerini almış.

Siyasi aramalar

2005 anahtar kelimelerinde yer alan "tecak"ı bu sınıfta değerlendirilebilir. 2005 yılında faaliyet göstermiş bir kürt hareketi grubunun adıymış. 


Bu yılı değerlendirdiğimizde "bedavacılık kültürü" mp3 aramalarıyla damga vuruyor. Arama anahtarlarının büyük çoğunluğunun mp3 aramaları ya da mp3 ile ilintili site isimlerinden oluştuğu göz önüne alındığında; Türkiye internet kullanım eğiliminin: ücretsiz olan içeriğe erişim olduğu görülmekte. 

İnternet kullanımının ana amacının "bilgi" edinmek, "araştırma" yapmak, "bilgi" üretmek yerine, tamamen tüketime yönelik olduğu ortaya çıkıyor.




23 Aralık 2013

2004 Yılında Türkiye'den Yapılan İnternet Aramalarındaki Anahtar Kelimeler

2004 yılında Türkiye'de Google'da yapılan aramalarda kullanılan anahtar kelimeleri aşağıdaki resimde görebilirsiniz. Bu anahtar kelimeler 2004 yılında popülerken 2005 Ocak ayından itibaren neredeyse hiç aranmamışlar.


google correlate

Bu kelimeler bize 2004 yılı Türkiye'si ile ilgili neler söylüyor?

İlk kelimemiz "Pamukbank". 

Pamukbank 1955 yılında pamuk üreticilerine kaynak yaratmak amacıyla Adana'da kurulmuştur. 90'lı yıllarda Türkiye'nin en büyük bankalarından biriyken 2002 yılında BDDK'nın yaptığı incelemeler sonucunda TMSF'ye devredilmiş ve 2004 yılında, şu günlerde adı yolsuzluk skandalıyla gündemde olan Halkbank'a devredilmiş.(1)
Benim aklımda kalanlar ise öğrencilik yıllarımda ailem harçlığımı Pamukbank'a yatırırdı. ODTÜ'de sadece kütüphanenin girişindeki ATM'sinden harçlığımı çekerdim. 2001 krizi ile birlikte bankacılık sisteminde yapılan düzenlemeler sonucunda piyasadan silindi. 2004 yılında halen 2001 krizinin dertleriyle uğraştığımızı görebiliyoruz.

Bilgisayar Programları: Norton 2004, kazaa, ICQ

Bir anti virüs programı listenin ikinci sırasındayken ardından bir dosya paylaşım programı geliyor. Daha sonraki bir sırada ise bir mesajlaşma aracı ICQ'yu görüyoruz. 2000'li yıllarda çevirmeli ağ bağlantısından adsl ve kablonet gibi daha hızlı internet bağlantılarına geçişle beraber Türkiye'de insanlar önce güvenlik sonra paylaşım ve sohbet demişler. 

Polifonik Melodiler

2004 yılının en popüler kelimesi polifonik melodiler. Yurdum insanı telefonunun melodisine çok önem veriyormuş. Polifonik melodi 2004 yılının en büyük derdiymiş. Telefonuna polifonik melodi yükleyen birisi hemen arkadaşlarına telefonunun melodisini dinletiyormuş. Bu kadar polifonik melodi aratan insanların aramalarında ilk sıralarda nedense herhangi bir müzik eseri yer almıyor. Tabi listenin sonlarına doğru bir telefon markası t68i de kendine yer bulmuş.

"bedava" ve bedavacılık kültürü

Aramalarda dikkat çeken bir diğer nokta ise "bedava" kelimesi. Bu kelimenin diğer bir türevi olan "ücretsiz" kelimesi de aramalarda yer alıyor. Dolaylı yoldan kazaa da bu kültürün içinden doğuyor. Bu iki kelimenin, "bedava" ve "ücretsiz", Google'ın başka bir aracı olan trend ile 2004'ten günümüze olan grafiğine baktığımızda


görüldüğü gibi aramaları 2006 yılında zirve yaparken daha sonra giderek azalmış ancak tamamen kaybolmamıştır. İnternet üzerindeki bu ücretsiz ve bedava olanı arama isteği gerçekten daha ayrıntılı değerlendirme isteyen bir konu. Bu nedenle "bedavacılık kültürü" üzerine ayrı bir inceleme yapacağım.

2004 yılına polifonik melodiler damgasını vurmuş, diyerek bu yazıyı burada noktalıyorum.

Kaynaklar:
(1). http://tr.wikipedia.org/wiki/Pamukbank


Google Correlate


Google'ın güzel bir hizmeti var. Google Correlate adresinden ulaşılabilen bu hizmetinde, Google sizin belirlediğiniz bir anahtar kelime ile araması birlikte artan ve azalan diğer anahtar kelimeleri size gösteriyor. Ülkeler bazında anahtar kelimelerin aramalarını inceleyebiliyorsunuz.

"hurriyet" kelimesinin haftalık arama serileri ile korelasyon gösteren anahtar kelimeler

Ayrıca çizim özelliği ile sizin çizdiğiniz herhangi bir grafikteki trende göre artan ve azalan anahtar kelimeleri de gösterebiliyor.


Çizdiğim grafikle korelasyonu bulunan anahtar kelimeler


Google'ın bu hizmetini kullanarak kendi çapımda siber antropoloji çalışmaları yapacağım.